
သင္ပုန္းေလးကို ကြြ်န္ေတာ္တို႕ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ တံေတြးေလးနဲ႕ ျခစ္ျခစ္ၿပီးျဖတ္ခဲ့ရတာေပါ့။ အခု သမီး ေလးတို႕လက္ထက္မွာေတာ့ တံေတြးနဲ႕ ျဖတ္စရာမလိုေတာ့ဘူး။ လက္ေလးနဲ႕ထိလိုက္တာနဲ႕ အကုန္လံုး ေျပာင္းေနတာေလ။ သူတို႕ေခတ္အတြက္ ဓာတ္သင္ပုန္းဆိုတာမ်ိဳးေလးကို စဥ္းစားမိၿပီး ေပးျဖစ္ခဲ့တာေပါ့။နည္းပညာနယ္ပယ္မွာ ထူးခြ်န္ေအာင္ျမင္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြကို ျမင္ေတြ႕ရဖို႕ဆိုတာ ခဲယဥ္းလွပါတယ္။ မလွလွ ဝင္းကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာသာမက ကမာၻ႕ႏိုင္ငံေတြကပါ အသိမွတ္ျပဳထားတဲ့ ထူးခြ်န္ထက္ျမက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ျဖစ္သလို တီထြင္ဖန္တီးမႈဆိုင္ရာ ဂုဏ္ျပဳဆုမ်ားစြာ ရရိွထားသူတစ္ေယာက္ပါ။
မလွလွဝင္းဟာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလတုန္းက ယူနက္စကိုနဲ႕ မိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ Netex-plo ကေပးတဲ့ ကမာၻ႕အျမင့္ဆံုး ဒီဂ်စ္တယ္တီထြင္ဖန္တီးမႈဆိုင္ရာ ထူးခြ်န္ဆုကို ရရိွခဲ့ပါတယ္။အဲဒီႏွစ္တုန္းက အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ မလွလွဝင္းတစ္ဦးတည္းသာ ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ခဲ့တာျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံအေန နဲ႕လည္း ပထမဆံုးအသိအမွတ္ျပဳခံရတာျဖစ္ပါတယ္။မလွလွဝင္းဟာ NASA Research Center မွာလည္း ပထမဆံုးျမန္မာႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ေရြးခ်ယ္ တက္ေရာက္ခြင့္ ရရိွခ့ဲသူတစ္ေယာက္ပါ။
သူမဟာ 360 ံed ဆိုတဲ့ ပညာေရးနဲ႕နည္းပညာကို ခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနတဲ့ ကုမၸဏီ တစ္ခုကို တည္ေထာင္ထားၿပီး ငယ္ငယ္တုန္းက သင္ခဲ့ရတဲ့ ေက်ာက္သင္ပုန္းအစား ေခတ္နဲ႕အမီ ေျပာင္းလဲ ဆန္းသစ္တီထြင္ခဲ့တဲ့ ဓာတ္သင္ပုန္းကို ထုတ္လုပ္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။စာေမးပြဲက်ရံႈးခဲ့ဖူးေပမယ့္ ဘဝကိုအရံႈးမေပးခဲ့သူ…သူမကိုယ္သူမ “ကြ်န္ေတာ္” လို႕ နာမ္စားသံုးေျပာဆိုတတ္တဲ့ မလွလွဝင္းဟာ ေက်ာင္းစာမွာ ထူးခြ်န္လွသူ တစ္ ေယာက္ေတာ့ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ျမန္မာျပည္မွာ ေနထိုင္ခဲ့တုန္းက အစိုးရအထက္ေက်ာင္းကေန တကၠသိုလ္၀င္တန္းအဆင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး အေဝးသင္ပညာေရးနဲ႕ ဘဲြ႕တခုရဖို႕ၾကိဳးစားခဲ့တာပါ။ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာ စာေမးပြဲက်ရံႈးခဲ့ေပမယ့္ စိတ္ဓာတ္က် မသြားပဲ သူမရဲ႕ အႏိုင္မခံ အရံႈးမေပးစိတ္နဲ႔ ႏို္င္ငံျခားမွာ ပညာဆက္လက္သင္ယူႏိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားပါေတာ့တယ္။
“ကြ်န္ေတာ္ျမန္မာျပည္မွာ ေက်ာင္းမၿပီးခဲ့ဘူး။ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာ စာေမးပြဲက်တယ္။ စာေမးပြဲက်ေတာ့ ရွက္ လည္း ရွက္တယ္။ တခါမွလည္း မက်ဖူးေတာ့ေလ။ ကြ်န္ေတာ္က စာအရမ္းေတာ္တဲ့ ေက်ာင္းသားလည္း မျဖစ္ ခဲ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေတာ့မွ အရမ္းလည္း မညံ့ခဲ့ဘူး။ ပထမဆံုး အၾကိမ္စာေမးပြဲက်တယ္ဆိုေတာ့ ဘဝမွာ ရံႈးၿပီေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ တကၠသိုလ္မၿပီးလည္း ႏိုင္ငံျခားမွာ တကၠသိုလ္ၿပီးေအာင္လုပ္မယ္ဆိုၿပီး အေမရိကားမွာ ဘတ္ခ်လာဘြဲ႕ကို Full Scholarship (အျပည့္အ၀ပညာသင္ဆုေထာက္ပံ့မႈ) နဲ႕သြားယူခဲ့တယ္”အေမရိကားမွာ ပညာေရးနဲ႕ဆိုင္တဲ့ ဘာသာရပ္ကို(၄)ႏွစ္သြားေရာက္သင္ယူခဲ့ၿပီး
၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ဘြဲ႕ယူကာ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လည္ေရာက္ရိွခဲ့ပါတယ္။ သူမဟာ အဲဒီအခ်ိန္တည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ တေထာင့္တေနရာ ပါဝင္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ ျပင္ဆင္ေနခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။“ႏိုင္ငံအေနအထားအရေတာ့ အခုလို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းမရိွေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ယံုၾကည္တယ္။ ကြ်န္ ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံ ဒီအတိုင္းမေနဘူးေပါ့ေနာ္။ ေျပာင္းလဲလာမယ္။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ္အရမ္းလည္း ျပင္းျပင္းျပျပဆႏၵရိွ တာက ပညာေရးအေျပာင္းအလဲေပါ့။ ပညာေရးအေျပာင္းအလဲမွာ တေထာင့္တေနရာက ဝင္ပါဖို႕အတြက္ ကိုယ့္ ကိုကိုယ္ အျမဲတမ္းျပင္ဆင္ေနခဲ့တယ္”
ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွာ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ရဖို႕ကိုလည္း သူမအေနနဲ႕ အလြယ္တကူရရိွခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဟားဗတ္ေက်ာင္းရဲ႕ ပညာသင္စရိတ္က အင္မတန္ၾကီးျမင့္ပါတယ္။ ဝင္ခြင့္ေအာင္ျမင္ၿပီးရင္ေတာင္ မလွလွဝင္း အတြက္ သူမသင္ယူခ်င္တဲ့ဘာသာရပ္ရဲ႕ ေက်ာင္းစရိတ္ဟာ တစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာတစ္သိန္းခန္႕ ကုန္က်မွာျဖစ္ ပါတယ္။ပထမအၾကိမ္ ေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ဝင္ခြင့္ေရာ၊ စေကာ္လားရွစ္(ပညာသင္ဆု)ေရာ မရရိွခဲ့ပါဘူး။ ဒုတိယ ႏွစ္ထပ္မံေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာလည္း ဝင္ခြင့္ရရိွခဲ့ေပမယ့္ ပညာသင္ဆု မရရိွခဲ့ျပန္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မလွလွဝင္းရဲ႕ ဇြဲမေလ်ာ့တဲ့ ၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ပဲ တတိယအၾကိမ္မွာေတာ့ ဝင္ခြင့္ေရာ ပညာသင္ဆုပါ ရရိွခဲ့ပါတယ္။
ကမၻာေက်ာ္ဟားဗတ္နဲ႕ မိခင္ဘဝၾကားက သူူမရဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈ…“ပထမႏွစ္လည္း မရဘူး။ ဒုတိယႏွစ္က်ေတာ့ ေက်ာင္းရတယ္။ စေကာ္လားရွစ္မရဘူး။ ေက်ာင္းမရတာနဲ႕ တူတူ ပဲေပါ့။ တတိယႏွစ္က်ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေက်ာင္းလည္းရတယ္။ စေကာ္လားရွစ္လည္းရတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကြ်န္ေတာ့္မွာ ကေလးလည္းရိွလာတယ္”တတိယအၾကိမ္ၾကိဳးစားမႈေၾကာင့္ သူမရဲ႕အိပ္မက္ေတြ လက္ေတြ႕ျဖစ္လာေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ တျပိဳင္နက္တည္း သူမရဲ႕ဘဝထဲကို သမီးတစ္ေယာက္ေရာက္ရိွလာခဲ့ပါတယ္။ ေရျခားေျမျခားမွာ ေမြးကင္းစကေလးတဖက္နဲ႕ ရုန္း ကန္ၿပီး ပညာသင္ၾကားဖို႕ဆိုတာ မလြယ္လွပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဟားဗတ္ေက်ာင္းသူဘဝနဲ႕ ကေလးမိခင္ဘဝကို သူမေရြးခ်ယ္ရပါေတာ့တယ္။
“ကိုယ္၀န္နဲ႕ဆိုေတာ့..၊ အစကေတာ့သြားမယ္၊ ရေအာင္လုပ္မယ္ေပါ့။ ဟားဗတ္လည္းတက္မယ္။ သမီးလည္း ေမြးမယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မလြယ္ဘူး။ ဟားဗတ္က စာေတြကလည္း အရမ္းခက္တယ္။ ရာ သီဥတုကလည္း အရမ္းျပင္းထန္တယ္။ ေနာက္ၿပီး အမ်ိဳးသားကလည္း ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ဳိးသားအၾကံေပး (National Consultant) ဆိုေတာ့ သူ႕အေနနဲ႕ စာခ်ဳပ္ေတြရိွေတာ့ လိုက္လာလို႕မရဘူး။ ပထမႏွစ္ဆိုရင္ ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ဒုကၡေရာက္မွာ။ အဲဒါနဲ႕ ဟားဗတ္ကို စာလွမ္းေရးတယ္။ ဒီႏွစ္ေတာ့မလာႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ႏွစ္မွ ပဲ လာပါရေစဆိုေတာ့ သူတို႕က ရတယ္၊ ေက်ာင္း၀င္ခြင့္ေတာ့ ျပန္ေလွ်ာက္စရာမလိုဘူး၊ ဝင္ခြင့္ေပးၿပီးသားေပါ့၊
ဒါေပမယ့္ စေကာ္လားရွစ္ကေတာ့ မေသခ်ာေတာ့ဘူး” လို႕ သူမရဲ႕ မိခင္ဘ၀ကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ေရြး ခ်ယ္ျဖစ္ခဲ့တာကို ေျပာျပပါတယ္။မိန္းမသားတို႕ရဲ႕ျဖစ္တည္မႈအရ ကိုယ္ဝန္စရိွလာတဲ့အခ်ိန္ကစလို႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကို မိခင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ ခံစား လာရၿပီး ဘဝအတြက္အခြင့္အလမ္းနဲ႕ ကိုယ့္ရဲ႕ရင္ေသြးကို ေရြးခ်ယ္ရတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အရာရာကို စြန္႕လႊတ္ ကာ မိခင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ ေက်ေက်နပ္နပ္ခံယူဖို႕သာ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။“ေတာ္ေတာ္ေတာ့ risk ၾကီးတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ဟားဗတ္ေက်ာင္းျပန္မရရင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လည္း အေမတစ္ေယာက္ရဲ႕စိတ္က ကေလးကိုယ္ဝန္ရိွကတည္း စရိွလာၿပီဆိုေတာ့ ကေလးကို အေကာင္းဆံုးပဲ ေမြးခ်င္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ျမန္မာျပည္မွာပဲ ကေလးေမြးဖို႕ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္” လို႕ မလွလွဝင္းက မိခင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ဘဝနဲ႕ခံစားခ်က္ကို ေျပာပါတယ္။
သူမရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္အတိုင္း ကေလးေမြးၿပီး တစ္ႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ ဟားဗတ္ကို တက္ဖို႕အတြက္ ထပ္မံၾကိဳး စားပါေတာ့တယ္။ ကံဆိုတာအလုပ္လို႕ ေျပာလိုရသလို သူမရဲ႕အလုပ္ေၾကာင့္ပဲ ကံေကာင္းခဲ့တယ္လို႕ ဆိုရမွာ ပါ။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကို သူမတက္ခြင့္ရခဲ့ျပန္ပါတယ္။သူမနဲ႕အတူ သူမရဲ႕ခင္ပြန္းျဖစ္သူကလည္း မိသားစုဘဝကို ျဖတ္သန္းရင္း သူမကိုေထာက္ပံ့ကူညီခ်င္တာ ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္က အလုပ္ေတြကို ခဏရပ္နားရင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို လိုက္ပါခဲ့ပါတယ္။“အဲဒီႏွစ္ကေတာ့ တကယ့္ကို ရူးခ်ာလည္လိုက္ေနတာပဲ။ ကြ်န္ေတာ္က စာေတာ္တဲ့အထဲမွာ မပါဘူး။ စာဖတ္ လည္းေႏွးတယ္။
ဟားဗတ္ကစာေတြက ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ေတာ္ေတာ္ေလးခဲယဥ္းတယ္။ ကြ်န္ေတာ္အမ်ား ၾကီး ၾကိဳးစားရတယ္။ သူမ်ားေတြထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ၾကိဳးစားခဲ့ရတယ္” လို႕ ခင္ပြန္းသည္၊ သမီးငယ္ေလး တို႔နဲ႕အတူ မိသားစုဘဝနဲ႕ ေက်ာင္းတက္ခဲ့ရတာကို ေျပာျပပါတယ္။သူမအတြက္ သူမရဲ႕ခင္ပြန္းသည္ဟာ တကယ့္ကို အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ သူမရဲ႕ အမ်ိဳးသားဟာ အ ေမရိကားမွာ ဘြဲ႕ရရိွထားသူတစ္ေယာက္ျဖစ္တာေၾကာင့္ သူမနဲ႕အတူ ကေလးထိန္းရင္း သူမကိုလည္း စာက်က္ ခ်ိန္မွာ ကူညီလမ္းညႊန္ေပးရင္း ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကပါတယ္။
360ed ရဲ႕ တည္ေထာင္သူ…မလွလွဝင္းဟာ ဟားဗတ္ကေန ဘြဲ႕ရၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ သူမရဲ႕အမ်ိဳးသားနဲ႕အတူ 360ed လုိ႔ေခၚတဲ့ ပညာေရးနဲ႕ နည္းပညာကိုခ်ိတ္ဆက္အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုကို စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။“360 ဆိုရင္လူေတြက သိတယ္။ Change တစ္ခုေပါ့။ တပတ္လည္ေျပာင္းလဲမႈ အသစ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိး..၊ Educa-tion ကေတာ့ Ed ေပါ့ေနာ္။
ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲမွာ တေထာင့္တေနရာက ၀င္ပါႏိုင္ေအာင္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္နဲ႕ 360 ed ဆိုတဲ့ ကုမၸဏီနာမည္ကို ေရြးျဖစ္ခဲ့တာပါ” လို႕ ကုမၸဏီနာမည္ေရြးခ်ယ္ျဖစ္ခဲ့ပံုကို မလွလွ ဝင္းက ရွင္းျပပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၂၀၁၆ ခုနစ္မွာ ျပန္လည္ေရာက္ရိွခဲ့ၿပီး ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာေတာ့ 360 ed ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ အေျခခ် တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ကုမၸဏီစတင္တည္ေထာင္စဥ္ကေတာ့ သူမရဲ႕ အေတြးေတြနဲ႕အတူ သူမတစ္ေယာက္ တည္းသာ စတင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး အခုလို (၂)ႏွစ္ေက်ာ္အခ်ိန္အတြင္းမွာေတာ့ ဝန္ထမ္း (၉၀)အထိ ရိွလာခဲ့ပါၿပီ။ပညာေရးနဲ႕ပတ္သက္လို႕ အျမင့္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွာ တက္ခြင့္ရတာဟာ မလွလွဝင္းအတြက္ အိပ္မက္တစ္ခုျဖစ္သလို ေခတ္မီနည္းပညာေတြကို စိတ္ဝင္စားၿပီး ေလ့လာေနသူေတြအတြက္ကေတာ့ နာဆာ (NASA)ဆိုတာဟာလည္း စိတ္ကူးယဥ္လို႕အေကာင္းဆံုးေနရာတစ္ခုပါပဲ။
မလွလွဝင္းကေတာ့ သူမရဲ႕စိတ္ကူးေတြ၊ အိပ္မက္ေတြကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ခဲ့သူလို႕တင္စား ရမွာပါ။ ပညာေရးဘြဲ႕ကို ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကေန ရရိွခဲ့ၿပီး Google ကေပးတဲ့ တီထြင္ဆန္းသစ္မႈဆိုင္ရာ ထူး ခြ်န္ဆုကို ရရိွကာ နာဆာ (NASA) မွာလည္း သြားေရာက္ေလ့လာပညာသင္ယူခြင့္ရရိွခဲ့ျပန္ပါတယ္။“နာဆာဆိုတာ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္က အိပ္မက္လိုပဲ။ ငယ္ငယ္ေလးတည္းက အရမ္းကိုသြားခ်င္ခဲ့တာ။ ဘာမွန္း ေတာ့မသိဘူးေလ။ သြားခြင့္ရတယ္ဆိုေတာ့ အရမ္းေပ်ာ္သြားတာ။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႕က နည္းပညာ ပိုင္းက သိပ္မရိွခဲ့ဘူး။ ေတာ္ေတာ္လိုက္ရတယ္။ ဟားဗတ္မွာလိုက္ရတာထက္ ဆယ္ဆေလာက္ ပိုပင္ပန္းတယ္။ ဟားဗတ္မွာက စာဖတ္၊ မသိရင္ ေမးလို႕ရတယ္။ ဟိုမွာက နည္းပညာပိုင္းဆိုေတာ့ စာဖတ္ရံုနဲ႕မရဘူး။ ကိုယ္ တိုင္က က်ားကုတ္က်ားခဲေလ့လာရတယ္” လို႕ နည္းပညာနယ္ပယ္မွာ အျပင္းအထန္ေလ့လာခဲ့ရတာကို ေျပာ ပါတယ္။
နည္းပညာဆိုင္ရာကို ပညာေရးေလာက္ မခုံမင္ေပမယ့္ နည္းပညာနဲ႕ ပညာေရးကို ခ်ိတ္ဆက္ကာ အေျပာင္း အလဲအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ နည္းလမ္းကို သူမစတင္ေတြ႕ရိွခဲ့ပါတယ္။အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ AR နည္းပညာနဲ႕ 3D ရုပ္လံုးၾကြကာတြန္းတစ္ခုကို စတင္ထုတ္လုပ္ကာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာ့ အေျခခံေက်ာင္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္း ဖတ္စာအုပ္ေတြကိုပါ ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းပညာနဲ႕ ျပန္လည္ဆန္းသစ္ၿပီး ဓာတ္သင္ပုန္းဆိုတာကို ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ ပညာေရးနယ္ပယ္ကေန ပါ၀င္ျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ စကားတစ္ခြန္းေၾကာင့္လို႕ ဆိုပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္ဟားဗတ္မွာတက္ေနတုန္း အေမစုနဲ႕ေတြ႕တယ္။ ဟားဗတ္ကေပးတဲ့ဆုလာယူတာရိွတယ္ေလ။ ဟားဗတ္က အေမစုကို Honorary Degree ဆုေပးေတာ့ အေမစုက ဆုလာယူရင္းနဲ႕ေျပာတယ္။ သမီးျမန္မာျပည္ျပန္ လာခဲ့။ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာေရးေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားၾကီးလုပ္စရာရိွတယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ အဲဒီစကားတစ္ ခြန္းရဲ႕ ခြန္အားနဲ႕ပဲ ျမန္မာျပည္ျပန္လာဖို႕ တြန္းအားရခဲ့တယ္” လို႕ မလွလွဝင္းကေျပာပါတယ္။
ဓာတ္သင္ပုန္းရဲဲ႕ ပဲ့ကိုင္ရွင္ဓာတ္သင္ပုန္းဆိုတာကေတာ့ AR (Augmented Reality) နည္းပညာပါ၀င္တဲ့ 3D ရုပ္လံုးၾကြ ေက်ာင္းဖတ္စာ အုပ္ေတြကို ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ စိတ္၀င္တစားရိွလာေအာင္ အသံေတြ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ထည့္သြင္း ထားတဲ့ သင္ေထာက္ကူပစၥည္း App (Application) တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ဓာတ္သင္ပုန္းဆိုတဲ့ နာမည္ေပးျဖစ္ခဲ့ပံုကိုေတာ့ မလွလွဝင္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။“သင္ပုန္းေလးကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ တံေတြးေလးနဲ႕ ျခစ္ျခစ္ၿပီးျဖတ္ခဲ့ရတာေပါ့။ အခု သမီး ေလးတို႕လက္ထက္မွာေတာ့ တံေတြးနဲ႕ ျဖတ္စရာမလိုေတာ့ဘူး။ လက္ေလးနဲ႕ထိလိုက္တာနဲ႕ အကုန္လံုး ေျပာင္းေနတာေလ။ သူတို႕ေခတ္အတြက္ ဓာတ္သင္ပုန္းဆိုတာမ်ိဳးေလးကို စဥ္းစားမိၿပီး ေပးျဖစ္ခဲ့တာေပါ့။ သင္ ပုန္းေတာ့ သင္ပုန္းပဲ၊ ျမန္မာလည္းဆန္ခ်င္တယ္။ ဆန္းလည္းဆန္းခ်င္တယ္ဆိုေတာ့ ေပးျဖစ္သြားတာေပါ့”
ျမန္မာႏိုင္ငံက ကေလးေတြအတြက္ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာနနဲ႕ ပူးေပါင္းကာ ေက်ာင္းသင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြကို ဒစ္ ဂ်စ္တယ္နည္းပညာနဲ႕ ဆန္းသစ္ကာ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းတစ္ခုအေနနဲ႕ ထုတ္လုပ္ေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။အခုလို ဓာတ္သင္ပုန္းကို အသံုးျပဳကာ ေက်ာင္းဖတ္စာအုပ္အျဖစ္ ပညာသင္ၾကားတဲ့စနစ္ဟာ အာရွႏိုင္ငံေတြ ထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပထမဆံုးျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ဓာတ္သင္ပုန္းထုတ္လုပ္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ေတြ႕ၾကံဳရတဲ့စိန္ေခၚမႈကေတာ့ “ဖုန္းေဆာ့တယ္ဆိုတာကေန ဖုန္းနဲ႕စာသင္တယ္ဆိုတာအထိေရာက္ေအာင္ ေက်ာ္ျဖတ္ရမယ့္ စိန္ေခၚမႈေလးေတြေပါ့” လို႕ မလွလွဝင္းက ေျပာပါတယ္။လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာပညာေပးမႈနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ “ေဘးကင္း” App ကို ထုတ္လုပ္ခဲ့သူျမန္မာျပည္မွာ အမိ်ဳးသမီးေတြ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈေတြ ရုပ္ပိုင္းစိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ေတြဟာ ေန႕စဥ္နဲ႕အမွ် ျဖစ္ပြားေနတာေၾကာင့္
ျမန္မာျပည္က မိန္းကေလးငယ္ေတြ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ လိင္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ပညာေပးမႈ အက္ပလီေကးရွင္းတစ္ခုကိုလည္း ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။“အခုဆိုရင္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္အရ “ေဘးကင္း”ဆိုတဲ့ လိင္ပညာေပးမႈနဲ႕ဆိုင္တဲ့ app တစ္ခုလည္း ထုတ္လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာျပည္က ျပည္သူလူထုအတြက္ပဲ အဓိကထုတ္တာ။ ကိုယ္လည္း အေမတစ္ ေယာက္ဆိုေတာ့ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တယ္ဆိုၿပီး လုပ္ျဖစ္သြားတာ” လို႕ မလွလွဝင္းကေျပာပါတယ္။နည္းပညာနဲ႕ ပညာေရးကို ခ်ိတ္ဆက္ကာ ပညာေရးအေျပာင္းအလဲအတြက္ တေထာင့္တေနရာကေန ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သလို ျမန္မာျပည္မွာရိွတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ နည္းပညာနဲ႕ အသိပညာေပးမယ့္ ေဘးကင္း app ကို ထုတ္လုပ္ကာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ သူမတာဝန္ေက်ခဲ့ျပန္ပါၿပီ။
သူမရဲ႕ အနာဂတ္…သူမငယ္စဥ္က ျဖစ္ခ်င္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံက ယဥ္ေက်းမႈအလွတရားေတြကို တျခားႏိုင္ငံကလူေတြ ေတြ႕ျမင္ လာေအာင္ လွည့္လည္ျပသတဲ့ ဧည့္လမ္းညႊန္ (Tour Guide) တစ္ေယာက္ပါ။အခုခ်ိန္မွာ သူမေတြးထားသလို မျဖစ္ေပယ့္လည္း သူမရဲ႕ဖန္တီးမႈေတြကို ျမန္မာျပည္မွာသာမက ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အသီးသီးကို လွည့္လည္ကာ ျပသႏိုင္တဲ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္အျဖစ္ ဂုဏ္ယူစြာနဲ႕ ရပ္တည္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ။အခု ၂၀၁၉ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလမွာလည္း World Economic Forum (ကမၻာ့စီးပြားေရးဖိုရမ္) ကေပးတဲ့ Social Entrepreneur of the year award ဆုကို လက္ခံရရိွမွာျဖစ္သလို ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွာလည္း ျပန္လည္တက္ေရာက္ခြင့္ရရိွဦး မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္က ဘယ္ေတာ့မွ လြယ္လြယ္နဲ႕အရံႈးမေပးတတ္ဘူး။ စိန္ေခၚမႈေတြကေတာ့ အခုခ်ိန္ထိရိွေနတုန္းပဲ။ အိပ္မရတဲ့ညေတြလည္း အမ်ားၾကီးပဲ။ ေဆးေသာက္ၿပီးမွ အိပ္လိုက္ရတဲ့ညေတြလည္း အမ်ားၾကီး။ ဒါေပမယ့္ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကပဲ ကြ်န္ေတာ့္ကို ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ပိုတက္လာေစတယ္။ အခက္အခဲတစ္ခုကို ေက်ာ္လႊား ျပီးတိုင္းလည္း ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယံုၾကည္မႈ ပိုရိွလာတယ္” လို႕ မလွလွဝင္းကေျပာပါတယ္။မလွလွဝင္းကေတာ့ အခက္အခဲေတြ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေလွကားထစ္ေတြအျဖစ္ တက္လွမ္းရင္း ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပညာေရးက႑အေျပာင္းအလဲမွာ ေအာင္ျမင္တဲ့ၾကယ္တစ္ပြင့္အျဖစ္ ဆက္လက္လင္းလက္ေနဦးမွာပဲျဖစ္ပါ တယ္။
Credit-Hi Burma